Verkiezingsonrust in Masaka en Kampala

  In februari volgend jaar zijn er presidentsverkiezingen in Oeganda. De huidige president, Museveni, is al 34 jaar aan de macht en heeft allerlei veranderingen in de constitutie doorgevoerd om toch maar aan de macht te blijven. 

Nadat hij in zijn eerste termijn beloofde nooit te raken aan het maximum aantal ambtstermijnen, heeft hij dat in zijn tweede termijn veranderd naar oneindig. Ook de maximum leeftijd voor een president heeft hij veranderd van 75 jaar naar oneindig.

Elke vijf jaar zijn er verkiezingen en zijn er ook andere kandidaten, maar elke keer ‘wint’ hij. De oppositie wordt vaak met geweld en vooronduidelijke redenen opgepakt en gehinderd in campagne voeren.

De bekendste huidige oppositiepersoon is Robert Kyagulani Ssentamu, meer bekend als de muzikant Bobi Wine. Hij is jong en populair bij de jongeren. Hij is enkele jaren geleden met overweldigende meerderheid verkozen tot Member of Parliament in Kampala. Verder heeft hij hoegenaamd geen ervaring in de politieke wereld.

De jongeren (68 %procent van de Oegandese bevolking is jonger dan 24 jaar) zijn de dictator, de werkeloosheid (9.4 %) en de corruptie beu. Ze willen verandering. Eventueel via een populaire jongen zonder politieke ervaring als Robert Kyagulani.

De overheid reageert op protestacties met veel geweld. Ze gebruiken waterkanonnen, traangas, echte en rubber kogels en arresteren honderden mensen.

Gistereren werd Robert Kyagulani opgepakt omdat hij de richtlijnen tegen de verspreiding van Covid-19 niet opgevolgd zou hebben. Die richtlijn zegt dat er maar tweehonderd mensen bijeen mogen komen. Uiteraard trekt hij veel meer mensen aan dan dat, waar hij ook komt, en is dat onmogelijk te beheersen.

Die coronacrisis en alle regeltjes komen wel goed uit voor de huidige president. Regels die vooral op de oppositie toegepast worden en nauwelijks op zijn eigen campagne. Waaruit blijkt dat hij misschien toch een beetje bang is voor de populariteit van Robert Kyagulani.

Nadat het nieuws van de arrestatie van Robert Kyagulani in Masaka bekend werd, braken er onmiddellijk onlusten uit in Nyendo, een voorstadje (eerder dorpje) van Masaka. Altijd al een onrustig nest, werden er in een mum van tijd op verschillende plaatsen autobanden in brand gestoken, zodat er een zwarte rookwalm over de horizon waaide.

De politie en het leger waren goed voorbereid, want eveneens in een mum van tijd hoorden we regelmatige schoten van traangas. De onrust sloeg over naar het centrum van Masaka. Plot 99, mijn restaurant, ligt op een heuvel vlak tegen het centrum, en we hoorden dan ook gegil, getoeter en nog meer schoten die erg dichtbij klonken.

Mijn honden braken uit (mooie waakhonden zijn dat), en bij elk schot slaakten sommigen personeelsleden een gilletje.

Aan de overkant van Plot 99 ligt een vakantiehuis van de president, waardoor we ons enigzins voelen veilig, want het is altijd zwaar beveiligd.

Ik ben niet zo snel bang. Je moet weten wat je doet. En op dit moment is dat vooral niet naar het centrum van Masaka of Nyendo gaan. Want ook vandaag stond de politie en het leger al om zeven uur ’s ochtends klaar in oproeruitrusting, en hoorde ik om half negen reeds traangasschoten.

Volgens het nieuws werd er ook met scherp geschoten, wat bevestigd werd door mijn bewaker thuis, die langs een dode vrouw in Nyendo liep, die neergeschoten was omdat ze een rode rok droeg (de kleur van de oppositie).

Zoals ik al zei ben ik niet zo snel bang, hoewel ik wel erg alert ben en meer naar de bewakingcamera’s kijk dan naar mijn scherm (gelukkig kan ik blind typen). Ik ben meer bezorgd om mijn kat en honden en om de instelling van de mensen. Zo is er een filmpje van een man in Kampala die gisteren een politieman aanviel met een hamer:

Mijn bewaker vond dat erg grappig en goed dat die man aangevallen werd. “Want de politie en het leger, dat zijn allemaal slechte mensen, die verdienen het om aangevallen te worden. Ze hebben ook geen respect voor ons.”

Dat raakte me. Hij is zo’n rustige en respectvolle man. Een man die zwaar gelovig is. Maar als puntje bij paaltje komt het goedvindt dat iemand bijna de hersens ingeslagen wordt.

Mijn andere bewaker is een fervent aanhanger van Robert Kyagulani, hoewel hij gelukkig genoeg verstand heeft om de rellen te vermijden. Ik vroeg hem of hij zich al geregistreerd heeft om te gaan stemmen. “Haha, nee, ik ga niet stemmen. Dat heeft toch geen zin.”

Zucht. Oeganda heeft nog een lange weg te gaan zolang de mensen zo blijven reageren.